Miguel Benasayag, filozof dhe psikoanalist, ka dhënë një intervistë për “Il Corriere della Sera” më 12 maj 2025, ku thekson një ide provokuese në epokën e inteligjencës artificiale: as ChatGPT, as truri nuk prodhojnë mendim më vete.
Ai argumenton se mendimi nuk është vetëm përllogaritje, por një proces i mishëruar, i ndërlidhur me botën dhe me përvojën njerëzore. Për të, as makinat nuk mendojnë, por as truri i izoluar nuk prodhon mendim; duhet një subjekt që jeton dhe ndërvepron me botën.
Benasayag përdor metafora të fuqishme për të ilustruar idenë e tij. Ai e sheh rrezikun e produksionizmit, ku njeriu e barazon mendimin me performancën e një sistemi dhe i delegon funksionet e tij kognitive te makinat, duke u bërë më i gatshëm, por më pak i pranishëm.
Në këtë kontekst, ai citon Platonin dhe Sokratin, duke vënë theksin te ideja që delegimi teknologjik mund të dobësojë aspektet qenësore të përvojës njerëzore, si kujtesa dhe poezia. Një poezi e krijuar nga IA, thotë ai, nuk ka intencionalitet, pra nuk ka domethënie të vërtetë.
Në përfundim, sfida nuk është të refuzojmë inteligjencën artificiale, por ta integrojmë pa e ngatërruar fuqinë e saj me brishtësinë dhe madhështinë njerëzore. Ai paralajmëron: kërcënimi nuk vjen nga makinat, por nga njerëzit që harrojnë të eksplorojnë jetën, duke rrezikuar të kthehen në mekanizma pa thellësi. Në një botë që na shtyn të funksionojmë, ai na kujton se kemi lindur për të ekzistuar, për të jetuar dhe për të festuar jetën.
Një reflektim i thellë mbi kufijtë e teknologjisë dhe natyrën njerëzore! Çfarë mendon për këtë perspektivë?
