Depresioni për shumicën prej nesh është sinonim i trishtimit. Por e vërteta është se bëhet fjalë për një sëmundje mendore shumë më të rëndë, e cila është cilësuar si një “plagë” e shekullit të 21-të.
Depresioni mund të jetë i lehtë, i moderuar ose i rëndë në varësi të intensitetit dhe kohëzgjatjes së simptomave dhe shkallës së mosfunksionimit që ato shkaktojnë në jetën, punën, mjedisin familjar dhe marrëdhëniet personale të të sëmurit. Për rastet më të rënda të depresionit, shpesh përdoren termat depresion klinik ose çrregullim depresiv madhor.
Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), depresioni është një sëmundje mendore që prek më shumë se 300 milionë njerëz në mbarë botën, ndërsa konsiderohet e pamohueshme se kushtet e pandemisë kanë rritur përqindjen e të sëmurëve.
Ndjenjat e trishtimit, pavlefshmërisë dhe humbja e interesit për aktivitetet që dikur e bënin të lumtur të sëmurin janë simptoma karakteristike të depresionit.
Por duhet bërë një dallim midis trishtimit dhe pikëllimit dhe depresionit. Çrregullimi i madh depresiv në veçanti, i karakterizuar shpesh nga episode depresive të përsëritura është më kompleks dhe më i rëndë.
Ja disa shenja karakteristike që dëshmojnë se problemi nuk është trishtimi i thjeshtë, por rreziku i depresionit po fshihet.
Ndjenja e pashpresë
Pashpresa dhe përbuzja për jetën janë ndoshta simptomat më të zakonshme të depresionit. Emocione të tjera që dominojnë janë ndjenja e pavlefshmërisë dhe fajit të pajustifikuar. “Ky është i gjithë faji im”, “çfarë rëndësie?” janë mendimet që dominojnë mendjen e të sëmurit.
Humbja e interesit
Depresioni “thith” kënaqësinë dhe gëzimin e jetës. Një flamur i kuq është mungesa e interesit për aktivitetet që më parë prisnit t’i bënit, p.sh. sportet, hobi, daljet me miqtë.
Në rastin e sjelljes seksuale, mund të ndodhë një ulje e dëshirës dhe madje edhe mosfunksionim seksual.
Lodhje e vazhdueshme
Një ndjenjë e vazhdueshme lodhjeje, një lodhje e vazhdueshme që shumë e përshkruajnë si humbje energjie, është një shenjë dalluese e sëmundjes mendore. I sëmuri shpesh raporton se ndihet i lodhur gjatë gjithë kohës.
Agresion i pashpjegueshëm
Depresioni mund të prekë të dy gjinitë ndryshe. Hulumtimet tregojnë se meshkujt me depresion shfaqin simptoma të tilla si nervozizëm, agresivitet, sjellje ndaj rrezikut, përdorim të substancave dhe zemërim të pakontrolluar. Burrat janë gjithashtu ata që, më rrallë se femrat, zgjedhin të kërkojnë ndihmën e një specialisti të shëndetit mendor.
Çrregullime të oreksit
Pavarësisht nëse është një rënie e pashpjegueshme e oreksit, ose një rritje e oreksit që çon në shtim në peshë, çrregullimet e oreksit duhet të jenë një shqetësim.
Ndryshimet emocionale
Shenjë rreziku janë edhe luhatjet e humorit, p.sh. nga e qeshura tek e qara, pa asnjë stimul të jashtëm që justifikon këtë stuhi emocionesh.
