Drejtuesi politik i Koalicionit euroatlantik, Lulzim Basha, i shoqëruar nga kandidatët për deputetë Nevila Nika, Fatos Brahaj dhe Andi Prifti, vijoi takimet ditën e sotme me disa pronarë në zonën e Pazarit të Ri në Tiranë, për të diskutuar për një nga plagët më të mëdha të padrejtësisë në Shqipëri: pronën e mohuar mijëra familjeve për dekada me radhë.
Basha tha se programi i Koalicionit Euroatlantik, paratë dhe pronat e shqiptarëve nuk do të shkojnë më në xhepat e shokëve të Ramës, por do t’u ofrojë shqiptarëve një zgjidhje të qartë dhe të zbatueshme, si:
Kthim të menjëhershëm të pronës ku është e lirë;
Kompensim me vlerë tregu ku prona është zënë;
Obligacione shtetërore të pagueshme çdo vit me 1/20 e vlerës;
Regjistrim me parimin Uti Posidetis – çdokush të mbajë atë që ka në përdorim ligjërisht.
Pjesë nga fjala e Bashës:
Parimi i programit tonë është ky, prona ku është e lirë kthehet menjëherë tek pronari. Shteti automatikisht heq dorë nga çdo procedurë administrative, nga çdo proces gjyqësor, kundër pronarit që e ka pronën të lirë, pjesërisht apo totalisht. Aty ku pronanuk është e lirë, aty kompensohet me vlerë tregu. Dhe këtu është ndryshimi kryesor me qasjen që ka pasur kjo qeveri, por me thënë të drejtën edhe më përpara. Përpara ka pasur zvarritje. Kjo zgjidhet me vullnet politik, rikthehet prap tek parimi kryesor që është: prona e lirë i kthehet pronarit, prona jo e lirë kompensohet me vlerë tregu. Këtu vijmë tek çështja e vlerës. Ne kemi futur ekspertët tanë financiar për ta parë këtë dhe ata kanë arritur në një vlerë prej afro 8 miliardë euro.
Sepse janë pronat e zaptuara të pa dëmshpërblyera nga shteti, prona të tjera të zaptuara nga 7501, se zaptim është edhe 7501 dhe prona të zaptuara gjatë lëvizjeve demokrafike 90-2025 që është procesi legalizim formalizim. Fatura e këtyre tre zaptimeve, zaptime janë këto të treja, është afro 8 miliardë euro. 8 miliardë euro ne e kemi ndarë në 20 vite. Dhe është afërsisht 400 milionë euro në vit fatura për t’u dëmshpërblyer pronarët. Por sistemi, parimi me të cili do të funksionojë është obligacion shtetëror ku titulli njihet menjëherë dhe kthehet në një të drejtë të pronarit për ta monitizuar me 1/20 çdo vit për 20 vite. Prona e zonjës ka vlerë 1 milion euro, po e marr për thjeshtësi, të njihet obligacioni po marrë shembull 1 milion euro nga Banka e Shqipërisë, garante Banka e Shqipërisë plus Buxheti i Shtetit shqiptar. Me ekzekutim 1/20 vit për vit. Me titull ekzekutiv.
Dhe ky është një instrument që është përdorur në Kroaci dhe në disa vende të tjera se ne kemi parë se si mund ta bëjmë këtë punë dhe kemi kërkuar ekspertët më të mirë, gjermanët na e kanë këshilluar. 1/20 në vit, ti tani ke dy rrugë. Ose do marrësh 1/20 në vit për 20 vite, ose do të shkosh me këtë obligacion, se ky është si aksionet në një kompani, do shkosh në bankë dhe i thua unë kam këtë obligacion, me sa ma përkthen ti mua këtë. Tek një 1 milionëshi futet vlera e tregut përfshirë interesin sipas interesave të depozitave të Bankës së Shqipërisë, me projeksionin e atij momenti por që korrigjohet gjatë kohës. Ndonjëherë interesat bien, zakonisht kur duan të stimulojnë ekonominë, ku ka shumë lekë interesat rriten.
Pra gjithçka është brenda asaj, nuk është diçka që me ta bo me hile. Pra, në qoftë se ndodh një flikuacion i papritur, interesat rriten me 5% në vit, sigurisht ai 5% inkuadrohet tek 1 milionëshi. Prandaj themi ne me vlerë tregu. Kjo është ta kuptoni mirë sepse është diçka shumë e drejtë.
