Rutte merr detyrën si kreu i ri i NATO-s, nga lufta në Ukrainë te Kina, sfidat që e presin

Ish-kryeministri holandez Mark Rutte do të marrë zyrtarisht postin e Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s nesër të martën mw 1 tetor, në një kohë kur sfidat për Aleancën janë të mëdha dhe të shumta.

Midis tyre lufta e Rusisë në Ukrainë tani në vitin e tretë, zgjedhjet për fuqinë më të madhe në gjirin e saj – SHBA dhe Kina.

SHBA

Nëse Trump rizgjidhet, Rutte do t’i nevojiten të gjitha burimet diplomatike që ai ka fituar gjatë më shumë se 13 viteve si kryeministër holandez për të parandaluar dobësimin e rolit të Uashingtonit.

Një fitore nga demokratja Kamala Harris do të siguronte lehtësim afatshkurtër për NATO-n. Por, thonë diplomatët, kushdo që zgjidhet pritet të shohë një shkëputje graduale të SHBA-së nga Evropa ndërsa Uashingtoni po shkon drejt Azisë.

Ukraina

Një realitet i pashmangshëm do të jetë situata në terren në Ukrainë.

Vendet e NATO-s, të udhëhequra nga SHBA-ja, kanë ofruar 99% të ndihmës së huaj ushtarake që ka ndihmuar forcat ukrainase të përballen me Rusinë që nga viti 2022.

Ndërsa lufta hyn në vitin e saj të katërt, Rutte do të ketë një rol kyç për të luajtur për të siguruar që mbështetësit e Kievit të vazhdojnë të ofrojnë ndihmën e tyre.

Në të njëjtën kohë, thirrjet për një marrëveshje të negociuar po rriten.

Në samitin e saj këtë verë në Uashington, NATO mori një rol më të madh në koordinimin e dërgesave të armëve, por nuk arriti të sigurojë angazhime për mbështetje afatgjatë.

Në të njëjtën kohë, Kievi po bën presion për anëtarësimin e tij në Aleancë.

SHBA dhe Gjermania e kanë bllokuar deri më tani këtë perspektivë, por presioni nga Kievi ka të ngjarë të rritet më tej.

Balancimi i pritshmërive të Ukrainës ndaj frenimit të aleatëve kryesorë do të jetë një detyrë kryesore për Rutte.

Rusia

Pavarësisht se si do të zhvillohet lufta në Ukrainë, aleatët e NATO-s thonë se Rusia ka të ngjarë të përbëjë një kërcënim për dekadat e ardhshme.

Në vitin e kaluar, Aleanca ka miratuar planet më gjithëpërfshirëse të mbrojtjes që nga fundi i Luftës së Ftohtë, me qëllim parandalimin e çdo sulmi të mundshëm nga Moska.

Ndërsa zyrtarët këmbëngulin se forcat e kombinuara të NATO-s mund të mposhtin aktualisht një Rusi të dobësuar nga lufta me Ukrainën, Kremlini tashmë po përpiqet të rigrupojë forcat e tij.

Shqetësimi kryesor i Rutte do të jetë të përpiqet të sigurojë që NATO të jetë gati për luftë dhe në të njëjtën kohë që tensionet të mos përshkallëzohen në një konflikt bërthamor me Rusinë.

Disa aleatë vlerësojnë se Rusia mund të përgatitet për luftë me Aleancën brenda dekadës së ardhshme.

Kjo u jep vendeve të NATO-s një mundësi për të mbushur boshllëqet në armë dhe fuqi punëtore që do të nevojiten për zbatimin e planeve të reja.

Kompanitë perëndimore nuk ishin të përgatitura për të përballuar kërkesat e një lufte gjithëpërfshirëse në Ukrainë pas dekadash investimesh të kufizuara.

Vendet kanë filluar të rrisin prodhimin, por Rutte do të duhet të vazhdojë të bëjë presion për të siguruar që industria të jetë gati nëse është e nevojshme dhe aleatët mund të blejnë atë që u nevojitet.

Shpenzimet

Dhe kjo kërkon para dhe shumë para.

Një dekadë pasi NATO vendosi një objektiv për aleatët që të shpenzojnë 2% të PBB-së së tyre për mbrojtje, vetëm 23 prej tyre e kanë arritur atë.

Kreu i ri i NATO-s do të duhet të mbikëqyrë progresin drejt arritjes së qëllimit edhe nga të tjerët.

Dhe tashmë ka thirrje që Aleanca të vendosë një objektiv më të lartë se 2%.

Për holandezin e kursyer Rutte, i cili e udhëhoqi vendin e tij drejt këtij objektivi në vitin e tij të fundit në detyrë, kjo do të jetë një sfidw e madhe.

Kina

Për më tepër, vështrimi i NATO-s është gjithnjë e më shumë te një armik tjetër i mundshëm: Kina.

Ndërsa Aleanca është e lidhur me traktatin e saj themelues në rajonin Euro-Atlantik, Uashingtoni po ushtron presion në rritje ndaj aleatëve të tij që të kenë kujdes nga rreziqet që burojnë nga Pekini.

Aleanca e Kinës me Rusinë e ka ngritur këtë kërcënim në mendjet e disa aleatëve evropianë dhe ka bërë që NATO të forcojë lidhjet me aleatët si Japonia, Koreja e Jugut dhe Australia.

Por disa aleatë, veçanërisht Franca, nuk duan që vëmendja e NATO-s të devijohet diku tjetër dhe Rutte do të duhet të vendosë një ekuilibër. 

Latest articles

Related articles